Τα «Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας»
Τα «Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας» (Σ.Δ.Ε.) είναι δημόσια σχολεία ενηλίκων στο πεδίο της Διά Βίου Μάθησης. Απευθύνονται σε πολίτες 18 ετών και άνω, οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Με το θεσμό αυτό παρέχεται η δυνατότητα να αποκτήσουν τίτλο ισότιμο με το απολυτήριο Γυμνασίου (ν.4763/2020), δίνοντας έμφαση στην απόκτηση βασικών προσόντων και στην ανάπτυξη προσωπικών δεξιοτήτων.
Σήμερα σε όλη τη χώρα λειτουργούν εβδομήντα οκτώ (79) ΣΔΕ, εκ των οποίων τα δώδεκα (12) σε Καταστήματα Κράτησης και 23 τμήματα εκτός έδρας τμήματα.
“Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2014-2020».”
Φιλοσοφία του Προγράμματος Σπουδών των ΣΔΕ
Το Πρόγραμμα Σπουδών των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας είναι ανοικτό και ευέλικτο και βασίζεται στην αρχή των πολυγραμματισμών και όχι σε ένα αυστηρά προκαθορισμένο και κεντρικά σχεδιασμένο αναλυτικό πρόγραμμα. Ο όρος γραμματισμός δεν περιορίζεται στην ικανότητα κατανόησης του γραπτού λόγου, αλλά κυρίως αφορά την ικανότητα κριτικής αποτίμησης διαφόρων τύπων λόγου, καθώς και την ικανότητα λειτουργίας του ατόμου σε διάφορες επικοινωνιακές συνθήκες, χρησιμοποιώντας γλωσσικά και μη γλωσσικά κείμενα.
Στο Πρόγραμμα λαμβάνεται υπόψη η κοινωνική πραγματικότητα την οποία βιώνουν καθημερινά οι εκπαιδευόμενοι σε συνδυασμό με τα κοινωνικά χαρακτηριστικά τους. Οι εμπειρίες των εκπαιδευομένων από τον κοινωνικό τους περίγυρο αποτελούν σημαντικό κεφάλαιο, το οποίο αξιοποιείται στη μαθησιακή διαδικασία. Τα ευέλικτα γνωστικά αντικείμενα, «μαθήματα», των Σ.Δ.Ε. στοχεύουν στην κατάκτηση βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων συνδυάζοντας τυπικές, μη τυπικές και άτυπες μορφές μάθησης, αλλά και στην κατάκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων (μαθαίνω πώς να μαθαίνω, συνεργασία, επικοινωνία, κ.λπ.). Οι γραμματισμοί που αποτελούν τον κορμό του προγράμματος είναι οι εξής:
- Ελληνική Γλώσσα
- Μαθηματικά
- Πληροφορική
- Αγγλικά
- Κοινωνική Εκπαίδευση
- Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
- Πολιτισμική-Αισθητική Αγωγή
- Στοιχεία Τεχνολογίας και Φυσικών Επιστημών
- Προσανατολισμός –Συμβουλευτική σε θέματα επαγγελματικής σταδιοδρομίας
Τα «μαθήματα» που προαναφέρθηκαν δεν περιχαρακώνονται αυστηρά στα όρια του αντίστοιχου επιστημονικού πεδίου, αλλά αξιοποιούν στοιχεία από πολλές επιστήμες. Είναι ευέλικτα, στοχεύουν στην κατάκτηση βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων και συνδυάζουν τυπικές, μη τυπικές και άτυπες μορφές μάθησης.
Η διεξαγωγή του προγράμματος δεν περιορίζεται στο σχολικό χώρο αλλά συντελείται και σε χώρους εκτός σχολείου, σε επιχειρήσεις, σε χώρους πολιτιστικής αναφοράς, κ.ά.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα συμπληρώνεται από Συμβουλευτική Προσανατολισμού σε θέματα επαγγελματικής σταδιοδρομίας και Συμβουλευτική Ψυχολογία για την καλύτερη υποστήριξη των εκπαιδευομένων σε ατομικό, κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο.
Το πρόγραμμα στα Σ.Δ.Ε. είναι ταχύρρυθμο και διαρκεί 18 μήνες, 2 σχολικά έτη, που διακρίνονται σε δύο εννεάμηνες περιόδους. Το ωρολόγιο εβδομαδιαίο πρόγραμμα καλύπτει 25 ώρες (20 ώρες καλύπτονται από Γραμματισμούς, 2 ώρες από Συμβουλευτικές Υπηρεσίες και 3 ώρες από εργαστήρια διαφόρων δραστηριοτήτων – projects).
Η επιλογή των εκπαιδευομένων γίνεται μετά από συνέντευξη. Τα κριτήρια επιλογής είναι η ηλικία (προτεραιότητα έχουν νέοι από 18-35 ετών), άνεργοι, μέλη μονογονεϊκών οικογενειών, πρώην χρήστες, τσιγγάνοι κ.ά.
Η διδακτική στα Σ.Δ.Ε. στοχεύει να μετατρέψει τα σχολεία από τόπο μετάδοσης της γνώσης σε τόπο παραγωγής της γνώσης. Η επιδίωξη αυτή προσανατολίζει σε αναζήτηση διδακτικών μεθόδων που οδηγούν τους εκπαιδευόμενους στην άμεση και ενεργό εμπλοκή τους στη διαδικασία της μάθησης (ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, ελεύθερος διάλογος, καταιγισμός ιδεών, μέθοδος project).
Σκοπός των Σ.Δ.Ε.
Σκοπός των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.) είναι η συνολική ανάπτυξη των εκπαιδευομένων, η πληρέστερη συμμετοχή τους στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό γίγνεσθαι, καθώς και η αποτελεσματικότερη συμμετοχή τους στο χώρο της εργασίας.
- Η ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης πολιτών 18 ετών και άνω
- Η επανασύνδεση των εκπαιδευομένων με τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης
- Η απόκτηση σύγχρονων γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων που θα τους βοηθήσουν στην κοινωνική – οικονομική ένταξη και ανέλιξη
- Η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των εκπαιδευομένων
Φορέας Σχεδιασμού και Λειτουργίας του Προγράμματος
Φορέας Σχεδιασμού και Λειτουργίας του Προγράμματος αποτελεί η Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας (Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν.). Αποστολή της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας (Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ. & Ν.) είναι ο σχεδιασμός της δημόσιας πολιτικής της διά βίου μάθησης.
Η Διεύθυνση Διά Βίου Μάθησης έχει ως επιχειρησιακό στόχο τη γενική εποπτεία και διαχείριση της τυπικής και μη τυπικής γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων, την εποπτεία και διαχείριση της αρχικής και συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης και συγκροτείται ανάμεσα και σε άλλες οργανικές μονάδες από το Τμήμα Σπουδών Προγραμμάτων και Οργάνωσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων και το Τμήμα Διοίκησης Εκπαιδευτικού Προσωπικού Δια Βίου Μάθησης.
Το Τμήμα Σπουδών Προγραμμάτων και Οργάνωσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων, σε σχέση με το Πρόγραμμα των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας, είναι αρμόδιο για:
- τα θέματα Σπουδών και οργάνωσης των δομών της Εκπαίδευσης Ενηλίκων
- την εποπτεία εφαρμογής του εκπαιδευτικού πλαισίου των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας
- τη διασφάλιση της ποιότητας και αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ότι αφορά τη γενική τυπική εκπαίδευση ενηλίκων
- την ανάληψη δράσεων για τη συμμετοχή ευάλωτων κοινωνικά ομάδων σε προγράμματα γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων
- την εποπτεία του Συστήματος Μη Τυπικής Γενικής Εκπαίδευσης Ενηλίκων
- τον σχεδιασμό και τη διαχείριση προγραμμάτων Διά Βίου Μάθησης, που αφορούν στον πληθυσμό της χώρας και τον απόδημο ελληνισμό
- τη διασφάλιση της ποιότητας και αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ότι αφορά τη μη τυπική εκπαίδευση ενηλίκων και την άτυπη μάθηση
- τη διαμόρφωση του εκπαιδευτικού πλαισίου των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας
- τη διερεύνηση των εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών αναγκών των ενηλίκων σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας
- τον χειρισμό κάθε άλλου συναφούς θέματος
Φορέας υλοποίησης του Προγράμματος
Το Ίδρυμα Νεολαίας & Διά Βίου Μάθησης (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που ανήκει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, διαθέτει οικονομική και λειτουργική αυτοτέλεια, έχει κοινωφελή και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα, λειτουργεί προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και εποπτεύεται από τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Με την υπ’ αριθμ. 127175/Η/4.11.2011 (ΦΕΚ Β΄ 2508/04-11-2011) κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, το νομικό πρόσωπο με την επωνυμία «Ινστιτούτο Νεολαίας» Ν. 3369/2005 (ΦΕΚ Α’ 171/06-07-2005) και το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων» Ν. 2327/1995 (ΦΕΚ Α’ 156/31-07-1995) συγχωνεύθηκαν με απορρόφηση στο νομικό πρόσωπο με την επωνυμία «Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας» (ΦΕΚ Α΄41/15-03-1947) όπως τροποποιήθηκε διαδοχικά και εν τέλει με τον Ν. 3748/2009 (ΦΕΚ Α΄29/19-02-2009). Με την αυτή κοινή υπουργική απόφαση το «Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας» (Ε.Ι.Ν.) μετονομάστηκε σε «ΙΔΡΥΜΑ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ» (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.).
Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Σ.Δ.Ε.
- Κεφάλαια Ι & ΙΑ, του ν. 4763/2020 (ΦΕΚ 254Α/21.12.2020), σχετικά με την ίδρυση, την οργάνωση και λειτουργία των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας.
- Νόμος υπ΄αριθμ.2525 «Ίδρυση Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας»: άρθρο 5 (ΦΕΚ 188/Α/23-9-1997): «Με κοινή απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και Οικονομικών μπορεί να ιδρύονται Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, για εγγραφή και φοίτηση σε αυτά των νέων που έχουν υπερβεί το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν έχουν συμπληρώσει την υποχρεωτική εννιάχρονη εκπαίδευση.»
- Η υπ’ αριθμ. 5953/23-6-2014 Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 1861/Β/8-7-2014) και η υπ’ αριθμ. Κ1/192979/14-11-2016 Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 3815/Β/28-11-2016) τροποποίηση για την «Οργάνωση και Λειτουργία των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας».
- Η υπ’ αριθμ. 4014/27-11-07 Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 34/Β/16-1-08) για τη «Λειτουργία τμημάτων εκτός έδρας Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας».
Πληροφορίες Εγγραφής σε Σ.Δ.Ε.
Οι ενδιαφερόμενοι, για να εγγραφούν στο «Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας» απαιτείται να συμπληρώνουν αίτηση φοίτησης στο «Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας» της επιλογής τους προσκομίζοντας τα παρακάτω δικαιολογητικά:
Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά είναι:
- Απολυτήριο Δημοτικού ή Βεβαίωση φοίτησης σε τάξεις Γυμνασίου
- Πιστοποιητικό Οικογενειακής Κατάστασης του τελευταίου εξαμήνου
- Ευκρινές φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας ή πιστοποιητικό γέννησης ή διαβατηρίου
Σε περίπτωση που τα παραπάνω πιστοποιητικά έχουν εκδοθεί σε άλλη χώρα πλην της Ελλάδας, τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι τα κάτωθι:
- Απολυτήριο Δημοτικού ή Βεβαίωση φοίτησης σε τάξεις Γυμνασίου (Προσκόμιση φωτοαντίγραφου του πρωτότυπου τίτλου σπουδών και επικυρωμένη μετάφραση του τίτλου, στο οποίο αναγράφεται ο ακριβής βαθμός, η ημερομηνία και το έτος κτήσης αυτού)
- Άδεια διαμονής
- Ευκρινές φωτοαντίγραφο διαβατηρίου
Όσον αφορά τα Σ.Δ.Ε. πλην των φυλακών, όσοι ενδιαφερόμενοι θέλουν να εγγραφούν ή να έρθουν σε επικοινωνία μαζί σας για περαιτέρω πληροφορίες, μπορούν στο ωράριο μαθημάτων 16:30 με 20:30 καθημερινά.